
Itır Çiçeği Yağı
Turnagagasıgiller familyasından kumlu topraklarda yetişen, 14-40 cm boylarında, yaprakları güzel kokulu, Haziran-Temmuz aylarında beyaz, pembe ve morumsu renklerde çiçekler açan çok yıllık otsu bir süs bitkisidir. Bileşik çiçekleri basit şemsiye durumundadır. Çiçeklerin taç ve çanak yaprakları düzensiz ve büyüktür. Yapraklarının şekli güzel olup, Türk süslemeciliğinde motif olarak kullanılır.
Toprak altı kısmı etlidir. Taban yaprakları kalp şeklindedir. Çiçek durumu 5-10 çiçeklidir. Çanak yaprakları beş parçalı, kırmızımtrak renklidir. Diğer isimleri Çobaniğnesi, Turnagagası, Leylekgagası, Pelargonium odoratissimum olarak bilinir. Her yerde süs bitkisi olarak yetiştirilir.
Çiçekleri esans yapımında; yaprakları, bilhassa Ege bölgesinde, hoş bir koku vermesi için pekmezin kaynatılması esnasında kullanılır. Ayrıca evlerde çok yetiştirilen makbul bir süs bitkisidir.
Bitki, uçucu yağ, tanen ve şeker içerir. Çiçekleri veya bitkinin toprak üstü kısımları çay halinde içilerek halk arasında solucan düşürücü olarak kullanılır. Bilhassa bağırsak parazitlerine karşı etkili olup, tehlikesizce kullanılabilmektedir.
Itır Çiçeğinin Faydaları
Sinirsel rahatsızlıklarda halk arasında ilk başvurulan bitkisel kaynaktır. Nöralji, çarpıntı, vertigo, şok etkisini, migren ve baş ağrısını, sinirsel kökenli mide bulantılarını, siyatiği ve gaz ağrılarının giderilmesinde yardımcı alternatif olarak tercih edilmiştir. Sakinleştirici özelliği vardır. Tazeleyici, canlandırıcı, uyandırıcı, düşünceyi netleştirici ve hafızayı geliştiricidir.
Göğüs hastalıkları, astım, bronşit ve nefes darlığına etkilidir. Soğuk algınlığı, grip, ateş, sinüzit gibi rahatsızlıklarda faydalıdır. Balgam ve safra sökücüdür. Boğaz ağrılarını giderici özelliği vardır.
Adet düzenlenmesinde yardımcı olur. Anne sütünü arttırır. Bağırsak solucanlarını temizler. Mide ve bağırsak gazlarını söktürür. İshali kesme özelliği vardır.
Romatizma ve guta iyi gelir.
Cildi temizler ve yeniler, kaşıntı ve yanmayı giderir, böcek sokmalarına ve selülite karşı etkilidir. Ciltteki yanıkları, egzama ve akne şikayetlerini giderir.
Kanı temizler.
İshal ve kanama şikayetlerinde haşlanarak çay gibi içilir. Gargarası boğaz ağrılarına iyi gelir. Cilde olan faydası nedeniyle losyon yapımında da kullanılır. Ayrıca, güzel kokusu ve görünüşünden dolayı süs bitkisi olarak kullanımı oldukça yaygındır.
Egzama gibi döküntülü deri hastalıkları, ağır iyileşen yaralar, fistül, ülser ve uçuk tedavisine banyoda uygulanmaktadır. Cildin hastalıklı bölgelerine günde bir defa 20 dakika ıtır çiçeği banyosu yapılır.
Uyarı
Hamileliğin ilk 3 ayında kullanımı sakıncalıdır.